Lý thuyết Dow: lý thuyết này là gì, các nguyên tắc cơ bản, cách thức hoạt động trong giao dịch Ngoại hối và cách sử dụng nó

Lý thuyết Dow, cho phép các nhà giao dịch nghiên cứu giá thị trường, được coi là một trong những nền tảng của phân tích kỹ thuật. Charles Dow đã phát triển những ý tưởng này, và sau khi ông qua đời, tất cả chúng được tập hợp lại thành một lý thuyết duy nhất mang tên ông. Lý thuyết Dow đã trở thành một bước ngoặt vì nó cho thấy thế giới tài chính hoạt động một cách có hệ thống, không ngẫu nhiên. Charles Dow khẳng định rằng các xu hướng đang phát triển theo thời gian. Mặc dù những ý tưởng này được hình thành vào cuối những năm 1800, chúng vẫn còn phù hợp cho đến ngày nay. Phương pháp Dow giúp các nhà giao dịch xác định xu hướng thị trường và đưa ra quyết định thông minh hơn để kiếm lợi nhuận.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ thảo luận về các phần chính của lý thuyết Dow, cách thức hoạt động và cách sử dụng lý thuyết này.

Ý nghĩa

Lý thuyết Dow cho rằng mọi thông tin bạn cần để dự báo giá trong tương lai đều đã được hiển thị trên biểu đồ giá. Nhà báo Charles Dow đã thách thức quan niệm phổ biến vào thời điểm đó rằng các nhà giao dịch phải hoàn toàn phụ thuộc vào tin tức kinh tế và các yếu tố bên ngoài khác để thành công. Thay vào đó, ông đã chứng minh rằng những người tham gia thị trường có thể hiểu được giá sẽ hướng đến đâu bằng cách quan sát kỹ các biểu đồ và biến động. Vào thời điểm đó, đây là một cách tiếp cận mang tính cách mạng và ngày nay, những ý tưởng của Dow vẫn liên tục được nghiên cứu và thực hành.

Mục tiêu của lý thuyết Dow

Dow đã phát triển một bộ sáu nguyên tắc cơ bản, được gọi là các nguyên lý, để giúp các nhà giao dịch và nhà đầu tư hiểu và phân tích hành vi của thị trường chứng khoán. Mặc dù ban đầu được phát triển cho thị trường chứng khoán, các nguyên tắc của Lý thuyết Dow có thể áp dụng rộng rãi trên nhiều thị trường, bao gồm cả Ngoại hối. Những nguyên tắc này đóng vai trò như một khuôn khổ để nhận biết các xu hướng và mẫu trong biến động của thị trường.

Các nguyên tắc

Lý thuyết của Charles Dow được xây dựng dựa trên sáu nguyên tắc chính. Chúng ta hãy cùng phân tích từng nguyên tắc một bằng các ví dụ thực tế.

Thị trường phản ánh tất cả.

Bất kỳ yếu tố nào có thể ảnh hưởng đến cung hoặc cầu trên thị trường đều sẽ được phản ánh trong động thái giá trị tài sản. Ví dụ, nếu các nhà giao dịch dự đoán rằng một quốc gia sẽ tăng lãi suất, họ nghĩ điều này sẽ làm cho đồng tiền của quốc gia đó trở nên có giá trị hơn và bắt đầu mua trước khi có thông báo. Do đó, ngay cả trước khi thông báo chính thức, giá đồng tiền đó có khả năng bắt đầu tăng trên thị trường Ngoại hối.

Có ba loại xu hướng thị trường chính.

Charles Dow đã tìm ra ba loại xu hướng: chính, phụ và nhỏ.

Xu hướng chính thường kéo dài hơn một năm. Nó được gọi là 'thị trường giá giảm' khi giá hạ xuống và 'thị trường giá tăng' khi giá lên cao. Xu hướng phụ giống như có một chút điều chỉnh xảy ra trong xu hướng chính. Nó thường kéo dài từ hai tuần đến một tháng hoặc lâu hơn. Cuối cùng, chúng ta có dao động nhỏ, loại xu hướng thứ ba. Đây là những chuyển động ngắn hạn thường được coi là một phần của xu hướng thứ cấp.

Xu hướng chính có ba giai đoạn.

1 – thị trường giá tăng
2 – thị trường giá giảm
3 – giai đoạn 1: tích lũy
4 – giai đoạn 2: tham gia tăng trưởng
5 – giai đoạn 3: giai đoạn quá mức
6 – giai đoạn 1: phân phối
7 – giai đoạn 2: tăng trưởng
8 – giai đoạn 3: giai đoạn hoảng loạn

Theo lý thuyết Dow, xu hướng thị trường có thể được chia thành các giai đoạn cụ thể.

Giai đoạn đầu tiên được gọi là tích lũy. Đây là lúc các nhà đầu tư bắt đầu mua hoặc bán dựa trên tin tức tích cực hoặc tiêu cực mà họ nhận được về nền kinh tế. Tiếp theo là giai đoạn thứ hai, được gọi là tham gia tăng trưởng. Đây là lúc nhiều nhà giao dịch tham gia sử dụng phân tích kỹ thuật để đưa ra quyết định. Khi thị trường cho thấy nhiều dấu hiệu tích cực hơn, nó sẽ chuyển sang giai đoạn cuối cùng, được gọi là giai đoạn phân phối.

Trong giai đoạn phân phối, tất cả các nhà giao dịch đều tham gia, tạo ra sự phấn khích đáng chú ý trên thị trường, đặc biệt là khi các phương tiện truyền thông khác nhau đưa tin. Ngược lại, nếu công chúng bắt đầu thể hiện tâm lý bi quan, điều đó thường chỉ ra rằng xu hướng có thể đảo ngược theo hướng giảm.

Ví dụ, trong giai đoạn tích lũy, các nhà giao dịch thông minh bắt đầu mua USDJPY ở mức giá thấp hơn sau xu hướng giảm, dự đoán sự đảo ngược. Khi nhiều nhà giao dịch nhận thấy xu hướng tăng và bắt đầu mua, giá sẽ tăng, đánh dấu giai đoạn tăng trưởng. Cuối cùng, trong giai đoạn phân phối, một số nhà giao dịch bắt đầu bán ra vị thế của mình để kiếm lời, có khả năng dẫn đến việc điều chỉnh giá.

Các chỉ số phải xác nhận lẫn nhau.

Charles Dow cũng giới thiệu hai chỉ số: Chỉ số Trung bình Công nghiệp Dow Jones (DJIA) và Chỉ số Trung bình Vận tải Dow Jones (DJTA). Ông tin rằng mọi tín hiệu quan trọng đều phải được phản ánh trong giá trị của cả hai chỉ số.

Nếu DJIA đạt mức cao mới trong khi DJTA tụt hậu, điều này có thể báo hiệu sự phân kỳ tiềm năng và sự suy yếu của xu hướng hiện tại. Mặc dù quan điểm này đã phát triển theo thời gian, nhưng nguyên tắc cốt lõi vẫn giữ nguyên. Trong bối cảnh hiện nay, điều này có nghĩa là sự hiểu biết về bất kỳ chỉ số nào cũng cần được xác nhận bằng một chỉ số khác. Ví dụ, nếu chúng ta áp dụng khái niệm này vào thị trường Ngoại hối, khi đồng đô la mạnh lên so với đồng euro (với EURUSD giảm) nhưng lại yếu đi so với đồng yên (với USDJPY cũng giảm), điều này có thể chỉ ra những tín hiệu lẫn lộn. Các nhà giao dịch nên tìm kiếm sự xác nhận từ các cặp tiền tệ khác trước khi đưa ra quyết định.

Khối lượng phải xác nhận xu hướng.

Một sự gia tăng trong khối lượng giao dịch nên xảy ra khi giá di chuyển theo hướng của xu hướng chính, trong khi sự suy giảm khối lượng phải đi kèm với các đợt kéo lại giá. Ví dụ, nếu cặp GBPUSD đang tăng và khối lượng giao dịch tăng đáng kể, điều này cho thấy sự quan tâm mạnh mẽ và củng cố khả năng xu hướng tăng sẽ tiếp tục.

Các xu hướng tồn tại cho đến khi có sự đảo ngược rõ ràng xảy ra.

Giá có nhiều khả năng tiếp tục theo hướng đã thiết lập hơn là đảo ngược. Nếu có sự sai lệch trong tiền tệ định giá nhưng không có tín hiệu rõ ràng của sự đảo ngược giá, điều này nên được hiểu là một sự điều chỉnh tạm thời thay vì kết thúc xu hướng.

Ví dụ, nếu AUDUSD đã trong một xu hướng giảm nhưng đột ngột phá vỡ mức kháng cự quan trọng với khối lượng lớn, điều này có thể chỉ ra sự đảo ngược xu hướng tiềm năng. Các nhà giao dịch nên tìm kiếm thêm xác nhận trước khi hành động.

Chiến lược giao dịch theo lý thuyết Dow

Kiến thức về các nguyên tắc lý thuyết giúp các nhà giao dịch phát triển một chiến lược hiệu quả.

Sau đây là sáu bước cần thực hiện khi sử dụng lý thuyết Dow trong giao dịch Ngoại hối:

1. Xác định xu hướng chính. Bắt đầu bằng cách phân tích biểu đồ giá dài hạn (nhiều tuần đến nhiều tháng trên thị trường Ngoại hối, nhiều tháng đến nhiều năm trên thị trường chứng khoán) để xác định xem thị trường đang trong xu hướng tăng (đỉnh cao hơn và đáy cao hơn) hay xu hướng giảm (đỉnh thấp hơn và đáy thấp hơn).



1 – xu hướng tăng
2 – xu hướng giảm
3 – xu hướng ngang

2. Xác nhận xu hướng. Ví dụ, trên thị trường chứng khoán, hãy đảm bảo cả DJIA và DJTA đều chuyển động theo cùng một hướng, và trên thị trường Ngoại hối, hãy xem xét các cặp tiền tệ liên quan. Sự xác nhận này củng cố tính hợp lệ của xu hướng đã xác định. Hãy tìm kiếm khối lượng giao dịch tăng theo hướng của xu hướng. Ví dụ, khối lượng giao dịch sẽ tăng trong xu hướng tăng khi giá lên cao; khối lượng giao dịch thấp có thể chỉ ra xu hướng suy yếu.
3. Theo dõi các xu hướng phụ. Xác định xu hướng phụ là cơ hội để vào vị thế ở mức giá thuận lợi. Ví dụ, trong xu hướng tăng, sự thoái lui tạm thời có thể cung cấp cơ hội mua trước khi xu hướng chính tiếp tục.
4. Tìm kiếm tín hiệu đảo chiều. Hãy cảnh giác với các dấu hiệu suy yếu hoặc đảo chiều xu hướng, chẳng hạn như thay đổi về khối lượng giao dịch hoặc phá vỡ các mức hỗ trợ và kháng cự quan trọng. Những tín hiệu này có thể thúc đẩy điều chỉnh các vị thế giao dịch của bạn.
5. Sử dụng các công cụ phân tích kỹ thuật như đường trung bình động, đường xu hướng, và các bộ dao động động lượng để tinh chỉnh điểm vào và ra của bạn. Chúng có thể giúp xác nhận các xu hướng và nhận diện các sự đảo chiều tiềm năng.
6. Thực hiện các chiến lược quản lý rủi ro. Sử dụng các lệnh cắt lỗ để giới hạn các khoản lỗ tiềm năng nếu thị trường di chuyển ngược lại với vị thế của bạn. Xác định quy mô vị thế phù hợp dựa trên khả năng chịu rủi ro và điều kiện thị trường để quản lý rủi ro hiệu quả.

Ví dụ

Giả sử bạn đang phân tích cặp tiền tệ EURUSD bằng lý thuyết Dow:

1. Bạn thấy rằng giá đã di chuyển trong một chuỗi các đỉnh cao hơn và đáy thấp hơn: giá tăng từ 1.1000 đến 1.1200 (đỉnh đầu tiên), sau đó giảm xuống 1.1100 (đáy đầu tiên), và sau đó leo lên 1.1300 (đỉnh thứ hai).
2. Theo lý thuyết Dow, xu hướng là tăng và tiếp tục vì giá tạo ra các đỉnh cao hơn và đáy cao hơn.
3. Bạn có thể vào vị thế mua khi giá vượt qua đỉnh thứ hai ở mức 1.1300, xác nhận xu hướng tăng. Nếu giá sau đó quay lại mức 1.1200 nhưng không giảm xuống dưới đáy cuối cùng là 1.1100, điều này sẽ củng cố xu hướng tăng giá, tạo thêm sự tự tin để giữ vị thế hoặc mua thêm.

Vì vậy, bạn có thể sử dụng các ý tưởng của Charles Dow để nhận diện một xu hướng rõ ràng và đưa ra các quyết định giao dịch sáng suốt dựa trên các biến động giá.

Nó có hoạt động không?

Lý thuyết Dow tập trung vào việc tìm ra hướng đi chính của giá thị trường. Các nhà đầu tư theo dõi sự thay đổi của giá theo thời gian và sử dụng các công cụ hữu ích như đường trung bình động và đường xu hướng để xem thị trường đang tăng, giảm hay duy trì ổn định.

Hiểu biết về lý thuyết Dow cũng giúp nhà đầu tư quản lý rủi ro một cách hiệu quả. Ví dụ, nếu bạn đang đầu tư trong xu hướng tăng, bạn có thể đặt lệnh cắt lỗ ngay dưới mức hỗ trợ quan trọng và nếu bạn đang trong xu hướng giảm, bạn có thể đặt lệnh cắt lỗ ngay trên mức kháng cự. Chiến lược này được thiết kế để giới hạn thu lỗ tiềm năng nếu thị trường di chuyển ngược lại với dự đoán của bạn.

Các công cụ phân tích do Dow phát triển được các nhà giao dịch trên toàn thế giới sử dụng, nhưng các nguyên tắc của ông cũng phải đối mặt với sự chỉ trích từ các chuyên gia nổi tiếng thế giới. Chẳng hạn, John Murphy trong cuốn sách 'Technical Analysis of Futures Markets: Theory and Practice' đã nêu bật một trong những điểm tiêu cực quan trọng của lý thuyết: các chỉ báo do Dow tạo ra có xu hướng bị chậm trễ. Cụ thể, tín hiệu mua thường xuất hiện ở giai đoạn thứ hai của một xu hướng tăng chỉ sau khi đỉnh trung gian trước đó đã bị vượt qua, điều này thường có nghĩa là 20–25% của xu hướng xu hướng đã xảy ra rồi.

Mặc dù lý thuyết Dow cho phép Bạn nhận biết khá chính xác thời điểm bắt đầu và kết thúc của xu hướng, các nhà phân tích cho rằng lý thuyết này không giải quyết đầy đủ khoảng thời gian và cường độ của các biến động giá sắp tới.

Những suy nghĩ cuối cùng

• Lý thuyết Dow đóng vai trò như một 'bản đồ toàn cầu' để điều hướng xu hướng thị trường và giải thích logic đằng sau các chuyển động thị trường.
• Theo Dow, tất cả thông tin công khai và riêng tư đã được phản ánh trong giá thị trường hiện tại. Điều này có nghĩa là bất kỳ tin tức hoặc sự kiện nào có thể tác động đến giá đều đã được đưa vào đó.
• Lý thuyết này giúp nhà giao dịch xác định những xu hướng đang thịnh hành bằng cách phân loại chúng thành xu hướng chính kéo dài, xu hướng phụ có thời gian trung bình, và biến động hàng ngày ngắn hạn.
• Mặc dù lý thuyết Dow có giá trị trong việc xác định xu hướng, nhưng nó được coi là lỗi thời ở một số khía cạnh. Ví dụ, nó không thể giải quyết thỏa đáng thời gian và cường độ của những thay đổi giá sắp tới.
• Khi phân tích thị trường, tốt hơn là nên hỗ trợ các định lý của Charles Dow bằng các công cụ thực tế khác.